14 қараша-Дүниежүзілік қант диабетімен күрес күні
Жыл сайын 14 қарашада бүкіл әлемде Дүниежүзілік қант диабетімен күрес күні өтеді. Бұл күні канадалық дәрігер және физиолог Фредерик Бантинг дүниеге келді, ол Чарльз Бестпен бірге 1922 жылы инсулиннің ашылуында шешуші рөл атқарды.
Дүниежүзілік қант диабетімен күрес күнін алғаш рет 1991 жылы Халықаралық диабет федерациясы Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымымен бірлесіп өткізді.
Қант диабеті - бұл гипергликемиямен сипатталатын эндокриндік аурулар тобы (қандағы глюкозаның үнемі жоғарылау жағдайы), бұл инсулин секрециясының бұзылуынан, инсулиннің әсерінен немесе осы факторлардың екеуінен де туындайды.
Қант диабетіндегі гипергликемия науқастың денесіндегі әртүрлі органдар мен жүйелердің зақымдалуымен біріктіріледі.
| Қант диабетінің түрлері 1 типті қант диабеті ұйқы безі жасушаларының зақымдануы нәтижесінде инсулин өндірілмейтін жас ересектерде дамиды. Айқын шөлдеу, ауыздың құрғауы, зәр шығарудың жоғарылауы, салмақ жоғалту байқалады. Бұл форманың негізгі себебі-тұқым қуалайтын фактор. 2 типті қант диабеті жиі кездеседі. Әдетте 40 жастан кейін және артық салмағы бар адамдарда дамиды. Бұл жағдайда инсулин өндіріледі, бірақ жасушалар оның әсеріне сезімтал емес. |
Тәуекелдік факторлары: * Генетикалық бейімділік; * Тамақтанудың бұзылуы; * Дене белсенділігінің төмендеуі; * Артық дене салмағы; * Созылмалы стресс; * Темекі шегу және алкогольді тұтыну; |
Қант диабетінің алдын алу
-Жақын туыстарыңызда қант диабеті болған кезде, сондай-ақ сіздің жасыңыз 40 жастан асқан жағдайда қандағы глюкоза деңгейін бақылау;
- Дұрыс тамақтану (қант пен құрамында қант бар тағамдарды, қантты сусындарды, ақ нанды тұтынуды шектеу, қаныққан майларды азайту - маргарин, май, ірімшік, майлы етті аз мөлшерде тамақтану; жемістер мен көкөністерді күніне 3-5 рет тұтыну);
- Дамып келе жатқан семіздік кезінде дене салмағының қалыпты деңгейге дейін төмендеуіне қол жеткізу;
- Сіздің денеңіздің жасын және мүмкіндіктерін ескере отырып, белсенді өмір салтын жүргізіңіз;
-Темекі шегуден, алкогольді тұтынудан бас тарту.
Дәрігердің ұсыныстарын ескере отырып, қант диабетімен толыққанды өмір сүруге болатындығын есте ұстаған жөн.
